نامش را از مهر گرفته‌اند و باید نمادی از عشق ابدی بین زن و مردی باشد که با هم پیوند آسمانی می‌بندند؛ نشانه‌ای از احساسی عمیق که همواره وجود داشته و خواهد داشت و قرار است حلاوتی به لطافت زندگی خانواده بیفزاید.
قراربود به پررنگ شدن عشق و استحکام بخشیدن به زندگی کمک کند، اما متاسفانه در سال‌های اخیر با بالا رفتن زندگی تجملاتی و بالارفتن نرخ ازدواج، موضوع مهریه به معضلی جدی تبدیل شده و آن را از عاملی برای خوشبختی به مانعی برای ازدواج آسان تبدیل کرده است.
شناخت و کنترل
صحبت از مهریه کم که به میان می‌آید بسیاری آن را رد می‌کنند به بهانه این که در این دوره و زمانه نمی‌شود به هرکسی اعتمادکرد و مهریه سنگین می‌تواند بهترین عامل برای کنترل زندگی باشد.
اما آیا به راستی مهریه چند رقمی عاملی برای حفظ و بقای یک زندگی است و می‌تواند جای خالی شناخت و اعتماد را پرکند. به گفته آزاده عزیزی، روان‌شناس بالینی و مشاور خانواده این مساله ازجمله محصولات عصر تکنولوژی و دور شدن انسان‌ها از یکدیگر است. در دوره‌های قدیم مردم با هم رفت‌و‌آمد بیشتری داشتند و در نتیجه این دیدارها نسبت به یکدیگر شناخت عمیق‌تری پیدا می‌کردند؛ به همین دلیل ازدواج‌هایی که در آن دوران صورت می‌گرفت آگاهانه‌تر و البته آسان‌تر بود و دوام بیشتری هم پیدا می‌کرد. اما درحال حاضر در شرایطی زندگی می‌کنیم که انسان‌ها از هم فاصله‌ای جدی پیداکرده‌اند و بالطبع نمی‌توانند انتخاب‌های درستی برای ازدواج داشته باشند. در این وضعیت عده‌ای مهریه بالا را پیشنهاد کردند و آن را عاملی برای تضمین زندگی و جلوگیری از فروپاشی آن برمی‌شمرند. اما ثابت شده که این روش هم راه‌حلی درست نیست.
عزیزی برای پیدا کردن شناخت کافی و انتخاب صحیح راهی بهتر را پیشنهاد می‌کند. به گفته او، طرفین می‌توانند به مدت سه تا پنج جلسه به مشاوری حاذق مراجعه کنند. مشاور از طریق اجرای یک سری تست‌ها و ارائه راهکارها به هر دو نفر کمک می‌کند شناختی قابل قبول از هم پیداکرده و آگاهانه انتخاب خود را به مرحله عمل درآورند. این روش برای حفظ زندگی به‌مراتب بهتر از تعیین مهریه سنگین جواب خواهد داد.
چشم و همچشمی
در دوران قدیم همه چیز بسادگی صورت می‌گرفت و به همین دلیل ازدواج هم به نسبت دوران کنونی امری به مراتب ساده‌تر و شدنی‌تر بود. متاسفانه مردم جامعه ما در دورانی بشدت به سمت تجملگرایی پیش رفتند و تمامی ابزارهای ازدواج از جشن عروسی گرفته تا جهیزیه، مقدمات زندگی و مهریه را به سقفی بسیار بالا رساندند. شاید والدینی که برای دختر خود مهریه‌ای سنگین تعیین می‌کنند، بهانه‌هایی متفاوت عنوان کنند اما بی‌شک بخشی از دلیل آن همان چشم و همچشمی است که در جامعه ما به عاملی تعیین کننده تبدیل شده است. خانواده دختر، بنا بر مد جامعه مبلغی گزاف تعیین می‌کند و پسری هم که دوست دارد با دختر ازدواج کند، بنابر لفظ قدیمی «کی داده کی گرفته» آن را می‌پذیرد، غافل از این که این رقم بعدها می‌تواند به چه مشکلاتی تبدیل شود.
خانواده‌ها به جای چشم و همچشمی باید به این فکرکنند که ازدواج عامل رشد و خوشبختی فرزندشان است و نباید با موانع پول پرستی و تجملگرایی از بروز آن جلوگیری کنند.
عامل اضطراب
به گفته آزاده عزیزی، افزایش مبلغ مهریه در جامعه ما آن را به عاملی تنش زا و اضطراب‌آفرین تبدیل کرده است. وقتی جوانی می‌بیند که پسرعمو یا پسرخاله‌اش به‌دلیل نداشتن توانایی پرداخت مهریه سر از زندان درآورده یا گرفتار شده است، ناخودآگاه از ازدواج به‌دلیل مبلغ گزافی که به‌عنوان مهریه تعیین می‌شود وحشت پیدا می‌کند و ترجیح می‌دهد به داشتن همسر فکر نکند.
در واقع این حس به او دست می‌دهد که داشتن همدم مورد علاقه‌اش با پرداخت مبلغی خارج از توان او مساوی است. اگر ازدواج کند از ترس مهریه باید به همه چیز رضایت بدهد؛ پس بسیاری ترجیح می‌دهند دور قلبشان سیم خاردار بکشند و احساسات خود را خفته نگاه دارند مبادا به پدیده خطرناکی به نام مهریه سنگین بینجامد. این درحالی است که انسان به‌طور طبیعی به ازدواج و داشتن همسر و همدم احتیاج دارد و حذف آن در زندگی موجب بی‌انگیزگی، بی‌هدفی، از بین رفتن اعتماد به نفس و افسردگی منجر می‌شود، با توجه به مطالبی که به آنها اشاره شد، درمی‌یابیم که مهریه‌های گزاف باید جای خود را به همان مبالغ محدودی بدهند که در دین اسلام به آنها سفارش شده است. مهریه اندک برکت زن است و هر زن مسلمان باید با توجه به آیات قرآن و احادیث به آن توجه کند. به این ترتیب مهریه باز معنای نام خود را پیدا می‌کند و به جای ممانعت از ازدواج، به عاملی برای افزایش عشق و مهر در زندگی زناشویی تبدیل می‌شود، جایگاهی که از ابتدا هم به‌دلیل آن به وجود آمده بود.
دیدگاه اسلام
حجت‌الاسلام سیدحامد حسینی:قرآنکریم در این زمینه در سوره نسا آیه 4 می‌فرماید: وَآتُواْ النَّسَاء صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شَیْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَکُلُوهُ هَنِیئًا مَّرِیئًا »؛ در کمال رضایت قلبی و طیب خاطر، مهر زنان را به آنان بپردازید و اگر چیزی از آن‌را با رضایت‌خاطر به شما ببخشند، آن را حلال و گوارا مصرف نمایید.
در این آیه از مهریه تحت عنوان «صدقه»یاد می‌شود، زیرا قرار است عاملی برای افزایش صداقت و یکرنگی زن و مرد باشد. در اسلام به کم بودن مهریه سفارش شده به نحویکه مرد بتواند آن را با طیب خاطر بپذیرد و توان پرداخت آن را در وجود خود مشاهده کند.
زن با مهر کم، ارزش و برکتی بالا می‌یابد. بهتر است که مرد برای پرداخت آن تعجیلکند و درمقابل زن هم تلاش برای بخشیدن آن داشته باشد. جامعه مسلمان ایرانی باید در جهت دین خود حرکت کند و مهریه در حد معقول و نه بیشتر از آن تعیین شود.
منبع: جام جم
